วันพฤหัสบดีที่ 25 ตุลาคม พ.ศ. 2550

ตอบคำถาม อาจายรย์ 10 ข้อ


1.สุนทรียศาสตร์อะไร ? มีประโยชน์ต่อวิชาชีพพยาบาล และอย่างไร ?
ตอบ ในทัศนะของตนคิดว่า สุนทรียศาสตร์สาขา จริยศาสตร์ มีประโยชน์ต่อ วิชาชีพพยาบาล เนื่องจาก ต้องศึกษาและประเมินคุณค่าเกี่ยวกับ ความประพฤติ และ การกระทำของมนุษย์ โดยมีประเด็นสำคัญคือ ความดี ความเลว คุณธรรม ความยุติธรรม ความถูกต้อง สิทธิและหน้าที่ ทั้งต่อตนเอง และผู้อื่น ซึ่งวิชาชีพพยาบาลจำเป็นต้องปฏิบัติงานกับผู้ป่วย ควรมีความเป็นพยาบาลในการปฏิบัติงาน ซึ่งความเป็นพยาบาลนั้น เกี่ยวเนื่องไปถึง ความประพฤติ การกระทำ ความดี ความเลว คุณธรรม ดังที่ได้กล่าวไปแล้วข้างต้นค่ะ

2.สุนทรียศาสตร์จัดอยู่ในสาขาใด ?
ตอบ เป็น ปรัชญาสาขา อัคฆวิทยา (axilogy) หรือ ทฤษฏีคุณค่า เป็นหนึ่งใน 3 สาขาของปรัชญา
บริสุทธ์

3. สุนทรียศาสตร์ กับ จริยศาสตร์ แตกต่างกันอย่างไร ?
ตอบ สุนทรียศาสตร์ แตกต่างกับ จริยศาสตร์ ตรงที่
สุนทรียศาสตร์ ศึกษาและประเมินคุณค่าของความงามทั้งที่เป็นผลงาน ที่มนุษย์สร้างขึ้น และความงามของสิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ โดยมี สุนทรียธาตุ เป็นปัจจัยสำคัญ ประเด็นของปัญหาได้แก่ ความสวย ความงาม คุณค่า คุณสมบัติ อารมณ์ ความรู้สึก
จริยศาสตร์ ศึกษาและประเมินคุณค่าเกี่ยวกับ ความประพฤติหรือ การกระทำของมนุษย์ โดยมีประเด็นสำคัญของปัญหาได้แก่ ความดี ความเลว คุณธรรม ความยุติธรรม ความผิด ความถูกต้อง สิทธิหน้าที่

4. ความงามตามทัศนของท่านหมายความว่าอย่างไร ?
ตอบ ความงามในทัศนะของตน หมายถึง สิ่งต่างๆอะไรก็ได้ที่สัมผัสรับรู้ได้ด้วยประสาทสัมผัสทั้ง 5 แล้วทำให้รู้สึกดี น่าทึ่ง ทำให้เกิดความสุข ความพึงพอใจ ความเพลิดเพลิน ต่อสิ่งนั้นๆ และเป็นความงามในทางบวกเสมอ ในทัศนะส่วนตัวจะเห็นสิ่งต่างๆเป็นความงามเสมอ อาจเป็นเพราะมีอารมณ์และความรู้สึกเป็นศิลปินมากมายอยู่ในตัวเอง บางครั้งนั่งมองท้องฟ้าก็ยังรู้สึกได้ว่า สีสันของท้องฟ้าในแต่ละช่วงเวลานั้น ให้ความสวยงามแตกต่างกันไป

5. สุนทรียธาตุคืออะไร มีความหมายครอบคลุมอะไรบ้าง ?
ตอบ สุนทรียธาตุ มีองค์ประกอบของความงาม 3 ประการคือ ความงาม ความแปลกหูแปลกตา ความน่าทึ่งทั้งต่อสิ่งที่เป็นธรรมชาติ และเป็นองค์ประกอบที่สำคัญของศิลปกรรม และธรรมชาติ สามารถรับรู้ได้ ด้วยอารมณ์ ความรู้สึก ให้คุณค่าต่อจิตใจในทางบวก

6. ท่านมีวิธีตัดสินความงามอย่างไร ?
ตอบ
ตามทัศนของตน ไม่ว่าจะเป็นสิ่งใดๆก็ตามที่รับรู้ได้ด้วยสัมผัสทั้ง 5 และทำให้รู้สึกพึงพอใจ เพลิดเพลิน มีความสุข ส่งผลต่อจิตใจในทางบวก เช่น สิ่งที่เป็นธรรมชาติ สายน้ำ เสียงเพลง บทกวี ถือเป็นความงามทั้งสิ้น มิอาจตัดสินได้ แต่ถ้าจะหาวิธีตัดสินความงาม ก็คงจะกล่าวได้ว่า สิ่งใดก็ตามที่ตนเองรับรู้ได้
สัมผัสได้ และทำให้ตนเองเกิดความพึงพอใจ และความสุขในทางบวก ถือว่าเป็นความงาม เช่น เห็นน้ำค้างบนยอดหญ้า ลายของเปลือกไม้ ต้นไม้ที่มีใบไม้เปลี่ยนสี เสียงดนตรี บทกวี บทเพลง เป็นต้น


7. ยกตัวอย่างการตัดสินความงามของนักปรัชญากลุ่มต่างๆ อย่างน้อย 3 กลุ่ม ?
ตอบ
การตัดสินความงามของนักปรัชญามีหลายกลุ่มด้วยกัน แต่ในทัศนะของตนขอยกตัวอย่าง นักปรัชญาที่ตรงใจกับตนเองคือ
1.St.thomas Aquinas ถือว่า สิ่งที่งามคือสิ่งให้ความเพลิดเพลิน เพราะเรารู้ความงามได้ด้วยสติปัญญา ความงามมีเงื่อนไข 3 ประการคือ ความสมบูรณ์ ความได้สัดส่วน และความชัดแจ้ง สิ่งที่บกพร่องไม่ได้สัดส่วนและคลุมเครือ ขาดความชัดแจ้งเป็นสิ่งไม่งาม ความงามกับความดีโดยเนื้อแท้เป็นอันเดียวกันเพราะขึ้นอยู่กับรูปแบบ สัดส่วน ระเบียบและความกลมกลืนกัน
2.Hegel ถือว่า ความงามเป็นอาการของจิตสมบูรณ์ และปรากฏเป็นความงามทางสื่อคือ ประสาทสัมผัส ความงามปรากฏออกมาทางศิลปะ และศิลปะคือการที่มีจิตมีอำนาจเหนือวัตถุ
3.Nietzsche ถือว่า โลกนี้เป็นสิ่งชั่วร้ายน่าเกลียด แต่เปลี่ยนเป็นโลกที่ดีงามและน่ารื่นรมย์เพราะศิลปกรรมและจริยธรรม ศิลปะที่เปลี่ยนคุณค่าของชีวิตและของโลกมี 2 แบบ คือศิลปะอันเกิดจากความฝัน และศิลปะอันเกิดจากความเพลิดเพลิน เช่น ศิลปะอันเกิดจากความฝัน อยากสร้างโลกให้สวยงามแสดงออกทาง ประติมากรรม สถาปัตยกรรม

8.
ท่านคิดว่า คุณค่ากับคุณสมบัติ เหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร ?
ตอบ
ในทัศนะของตนคิดว่า คุณค่า กับ คุณสมบัติมีความแตกต่างกันตรงที่
คุณค่า คือความเป็นจริง และมีอยู่ตลอดเวลา ไม่อาจสูญหายไปไหนได้
คุณสมบัติ คือ สิ่งที่สามารถเปลี่ยนแปลงได้
ยกตัวอย่าง เช่น น.ส. สายทิพย์ เป็นพยาบาลเฉพาะทาง และมีความชำนาญทางด้าน ช่วยแพทย์ทำผ่าตัด และส่งเครื่องมือผ่าตัดเป็นอย่างดี แต่โดยส่วนตัว น.ส.สายทิพย์ เป็นบุคคลที่มีความนอบน้อมถ่อมตน เห็นใจผู้อื่น เกรงใจ และชอบช่วยเหลือผู้อื่น
จากตัวอย่าง
คุณค่า คือ เป็นบุคคลที่มีความนอบน้อมถ่อมตน เห็นใจผู้อื่น ชอบช่วยเหลือผู้อื่น และสิ่งนี้จะมีและติดตัวไปตลอด
คุณสมบัติ คือ เป็นพยาบาล มีความชำนาญทางด้านห้องผ่าตัด ถ้าสักวันหยุดงานไป หลายปี คุณสมบัติเหล่านี้สามารถหายไปได้ แต่ถ้าทั้ง 2 สิ่งสามารถมีอยู่และไปควบคู่กันได้จะถือเป็นสิ่งที่ดีมาก


9. คุณค่ามีกี่แบบ แต่ละแบบมีความสำคัญอย่างไร ?
ตอบ
คุณค่ามี 2 แบบ คือ
1.คุณค่าในตัวเอง คือ ความต้องการสิ่งๆนั้น เพราะตัวของสิ่งนั้น ไม่ใช่เพื่อสิ่งอื่น เช่น การมีความสุขทางจิตใจ
2.คุณค่านอกตัว คือ ความต้องการสิ่งๆนั้น เพื่อให้ได้มาซึ่งสิ่งอื่นๆ เช่น ต้องการทำงานเพื่อให้ได้เงิน


10. พยาบาล กับ ความเป็นพยาบาล แตกต่าง หรือ สัมพันธ์กันอย่างไร ?
ตอบ
ความเป็นพยาบาล และ พยาบาลต่างกัน เนื่องจากที่อธิบายไปในข้อ 8 นั้น สรุปได้ว่า พยาบาลคือ คุณสมบัติ แต่ ความเป็นพยาบาลคือ คุณค่า แต่ถ้าทั้ง 2 สิ่งสามารถอยู่ร่วมกันและไปด้วยกันได้จะถือว่าเป็นสิ่งที่ดีมาก ที่2 สิ่งนี้มีอยู่ในตัวบุคคลใดคนหนึ่ง

ไม่มีความคิดเห็น: